جوجه های گوشتی پس از گذراندن دوران هچ و خروج از دستگاه جوجه کشی نیاز به مواد مغذی برای تامین انرژی لازم دارند تا کنون منابع مختلفی برای پرورش جوجه های گوشتی معرفی شده که از مهمترین آنها می توان به ذرت، گندم، جو، کلزا و ... اشاره کرد در ادامه با 7 منبع اصلی جیره غذایی جوجه های گوشتی آشنا می شویم

ذرت:

عمده ترین غله جیره طیور ذرت است. مهمترین منبع انرژی نیز می باشد. ذرت های با رطوبت بالا قابلیت آلودگی با آفلاتوکسین را نیز دارند.

گندم:

به عنوان یکی از منابع اصلی انرژی در جیره طیور مورد استفاده قرار می گیرد. انرژی غذایی گندم به نرمی و سختی آن بستگی دارد. در گندم سخت پروتئین بیشتری همراه نشاسته وجود دارد. وجود گندم بیش از 30% برای جوجه ها مشکل ساز است گندم حاوی 5% از پنتوزان هاست که سبب تغییر در ویسکوزیته مواد هضمی می گردد و باعث کاهش قابلیت هضم خوراک می گردد. استفاده از گندم باعث استحکام پلت می گردد. یک مزیت گندم استفاده از دانه کامل آن از سن 10 تا 14 روزگی به بعد است.

جو:

غله ای با انرژی و پروتئین متوسط است. قابلیت هضم آن در پرندگان جوان کم است و حاوی مقادیری بتاگلوکان است که به عنوان مواد ضد تغذیه ای معروف است. میزان بتاگلوکان را می توان با استفاده از آنزیم های بتاگلوکاناز کم کرد.

کنجاله کلزا:

از این گیاه برای روغن کشی استفاده می گردد و دارای مواد ضد تغذیه ای گواتر زا و اسید اروسیک می باشد و همچنین در مرغ های تخم گذار باعث ایجاد بوی ماهی در تخم مرغ می شود و آن به دلیل ماده تری متیل آمین است و در مقایسه با کنجاله سویا حاوی لیزین کمتری است.

کنجاله سویا:

یک منبع پروتئینی استانداردی است. میتونین اسید آمینه محدود کننده آن است و میزان پروتئین آن تحت تاثیر واریته ها بسیار متغیر است. سویا دارای باز دارنده تریپسین است که در اثر حرارت در کارخانجات روغن کشی از بین می رود.

پودر گوشت:

عمدتاً محصولات فرعی فرآوری ترکیبات گوشت گاو و طیور می باشد از محدودیت های آن وجود آلودگی میکروبی به ویژه سالمونلا است.

پودر ماهی:

پودر ماهی منبع عالی پروتئین و اسید آمینه است. باید پودر ماهی با آنتی اکسیدان مخلوط شود. تا از اکسید شدن چربی آن جلوگیری به عمل آید. از اثرات نامطلوب پودر ماهی ایجاد جراحات سنگدان است و همچنین ایجاد بوی نامطلوب ماهی در گوشت و تخم مرغ می باشد. میزان حداکثر مصرف آن در جیره 5% می باشد.

از زمانی که بشر دست به جوجه کشی مصنوعی زده و ماشین جوجه کشی را اختراع کرده زمان زیادی گذشته است، اما اساس کار دستگاه های جوجه کشی امروزی یعنی تبدیل تخم های نطفه دار پرندگان به جوجه برهمان سبک ساده است و هیچ تغییری نکرده؛ درحالی که ظاهر ماشین جوجه کشی های قدیمی به دستگاه جوجه کشی اتوماتیک و دیجیتال الکترونیک امروزی تبدیل شده‌اند.

اگر بتازگی برای خرید دستگاه جوجه کشی راهی بازار شده اید و یا سایت های اینترنتی فروش و دلالی دستگاه جوجه کشی را بازدید کرده اید مقدمه بالا را دقیقا به چشم خود دیده اید که ماشین جوجه کشی امروزی دیگر فقط یک محفظه با قابلیت جوجه کشی نیست، بلکه به لوازمی الکترونیک و مکانیکی و گاه پیچیده تبدیل شده است. هرچند فلسفه وجودی این آپشن ها جوجه درآوری بهتر و آسایش کاربر است، اما ظاهرا این تنوع تولید و پیچیده شدن امکانات الکترونیک ماشین جوجه کشی های امروزی باعث سردرگمی و البته هزینه های اضافه خرید دستگاه جوجه کشی می شود.

بنابراین مدل های گوناگون، طراحی های متفاوت با قابلیت های متفاوت همه و همه باعث آشفتگی ذهنی خریداران شده در حالی که می توان با رعایت اصولی ساده و البته ابتدایی بهترین و اقتصادی ترین انتخاب را داشته باشیم، پس اگر شما هم جزو آن دسته از مصرف کنندگان هستید که قصد خرید دستگاه جوجه کشی را دارید و برای یکی از همین روزها برنامه ریزی کرده اید تا به یک سایت اینترنتی فروش دستگاه جوجه کشی مراجعه کنید و یا به مراکز خرید دستگاه جوجه کشی شهرستان های محل اقامت خودتان سری بزنید، کمی تامل کنید و قبل از این که راهی شوید این گزارش را بخوانید.

به ظرفیت مورد نیاز مزرعه خود فکر کنید

همان طور که می دانید میزان ظرفیت دستگاه جوجه کشی  براساس تعداد تخم مرغ معمولا محاسبه می شود و یا با تغییر شانه دستگاه جوجه کشی به پرنده دیگر این واحد تغییر میکند مثلا یک دستگاه جوجه کشی خانگی با ظرفیت 84 عدد تخم مرغ دارای دو شانه 42 عددی تخم مرغ می بشد که اگر قرار باشد براساس تخم بلدرچین محاسبه کنیم دارای دو شانه 96 عددی تخم بلدرچین می شود، گرچه شانه ها در تمام دنیا در ابعاد و ظرفیت های استاندارد تولید می شوند ولی گاها تولید کننده های دستگاه  با ارائه سبد های هچری به جای شانه های استاندارد و جهانی به عنوان شانه سایزیک یا همه کاره و یا کره ای ظرفیت دستگاه را کمتر یا بیشتر از حد استاندارد میکنند. هرچه ظرفیت بیشتر باشد ابعاد دستگاه نیز بیشتر خواهد شد، اما سوال اصلی اینجاست که کسب و کار شما به چه ظرفیت و چه اندازه ای نیاز دارند.

ممکن است با توجه به فضا و طراحی محل نصب و قرارگیری دستگاه مجبور به انتخاب ابعاد خاصی از دستگاه باشید، اما اگر می توانید آزادانه تصمیم بگیرید به این نکته توجه کنید که هرچه ظرفیت ماشین جوجه کشی بالاتر می رود روند افزایش قیمت کم می شود ولی قطعا هزینه مصرف برق و نگهداری بیشتر خواهد شد.پس اقتصادی ترین کار این است تا با توجه به ظرفیت تولید تخم نطفه دار گله مولدتان در پیک تولید  و امکان تهیه تخم نطفه دار در هر دوره اقدام به انتخاب ظرفیت نمایید.

بودجه خودتان را مشخص کنید

یکی از چالش ها و درگیری های ذهنی اکثر خریداران این است که وقتی وارد یک مغازه و یا سایت فروش دستگاه جوجه کشی می شوند، نمی دانند سقف بودجه مالی واقعی خودشان برای خرید دستگاه جوجه کشی چقدر است. البته بدون تردید هیچ کس نیست که بدون برنامه راهی بازار شده باشد، اما با توجه به تنوع زیاد دستگاه های جوجه کشی و البته تفاوت های چند ده هزار تومانی برای مدل های مشابه، واقعا تصمیم گیری سخت خواهد شد. پس قبل از اقدام به خرید دستگاه جوجه کشی رقمی را که برای خرید دستگاه جوجه کشی این وسیله درنظر گرفته اید، مشخص کنید و هرگز از آن بالاتر خرید نکنید، چون هنگام خرید با این جمله فروشندگان بسیار مواجه می شوید که می گویند: «این مدل فقط 100 هزار تومان با انتخاب شما متفاوت است»، اما ناگهان به خودتان می آیید که 100 هزار تومان، 100 هزار تومان؛ چند صد هزار تومان زیربار بدهی رفته اید. پس عاقلانه ترین کار برای جلوگیری از سردرگمی این است که آخرین بودجه مالی خود را قبل از خرید دستگاه جوجه کشی مشخص کرده باشید، نه این که مقابل فروشنده تازه به فکر دودوتا چهارتا باشید.

توجه ویژه به مصرف انرژی داشته باشید

از زمانی که صحبت هدفمندی یارانه ها و بالا رفتن قیمت حامل های انرژی به میان آمد، پای برچسب انرژی هم به زندگی الکترونیک ما باز شد؛ برچسبی که با نگاه کردن به حروف و نمودارهای مشخص شده روی آن درمی یابیم وسیله ای که قصد خرید آن را داریم چقدر انرژی مصرف می کند و هرماه برای انرژی مصرف شده آنها چه میزان پول باید بپردازید. این برچسب اکنون از یک موضوع فانتزی به یک فاکتور مورد توجه در خرید دستگاه جوجه کشی تبدیل شده است.

براین اساس، دستگاه های جوجه کشی که از سه مورد (بدنه های دو سه جداره-  کنترل هیتر به طور پالسی - سیستم رطوبت ساز دیسکی ) استفاده می کنند در جایگاه نخست مصرف انرژی قرار دارند. و جایگاه دوم از آن دستگاه های با بخار ساز اولتراسونیک می باشد و در رتبه سوم دستگاه های بدنه پلاستیکی و بدون عایق پلاستوفوم و یا جداره میانی می باشد.

به کیفیت فن های سیرکوله خوب توجه کنید

یکی از قطعات اصلی دستگاه جوجه کشی فن سیرکوله یا همان فن دائم کار است؛ قطعه ای که بیشترین اهمیت را در ماشین جوجه کشی دارد، بنابراین باید نسبت به کیفیت آن بسیار دقت کنید چون در صورت انتخاب اشتباه دچار دردسری بزرگ خواهید شد. بهترین فن ها، نوع سانترفیوژی یا همان رادیال هستند که در انواع بلوور و بک وارد رادیال معرفی می شوند چون علاوه بر کارایی بالا، دارای کمترین میزان صدا هنگام کارکردن هستند بنابراین سعی کنید از این نوع فن ها در دستگاه جوجه کشی شما به کار رفته شده باشد و از خرید ماشین جوجه کشی هایی که از فن های تهویه به جای فن های سیرکوله استفاده شده جدا خودداری کنید. راه منطقی برای دستیابی به این هدف هم علاوه بر خرید برندهای معتبر از نمایندگی های مجاز، گواهی کردن نوع فن سیرکوله دستگاه در فاکتور خرید شماست.

سیستم کنترل حرفه ای چیست؟

در حقیقت برای یک دستگاه جوجه کشی سیستم کنترل همه چیز آن است پس توجه کنید تا سیستم کنترل کارآمد و صنعتی باشد. استفاده از سنسورهای دقیق و صنعتی یک اصل مهم است توجه کنید سنسور دستگاه جوجه کشی به علت قرار گیری در شرایط دما و رطوبت بالا و مواد ضد عفونی گاها نیاز به تعویض پیدا میکند و شرکت هایی که از سنسورهای گران قیمت در دستگاه استفاده میکنند پس از پایان دوره گارانتی شما را با دردسرهایی گران قیمت مواجه می کنند. و گاها باید هزینه های سنگین برای یک سنسور یدکی بپردازید پس بهتر است قیمت سنسور یدک را ابتدا از فروشنده دستگاه بپرسید و در صورت امکان سنسور یدک را هنگام خرید دستگاه جوجه کشی تهیه کنید.

بنابر این سیستم کنترل حرفه ای دستگاه جوجه کشی سیستمی است که علاوه بر کیفیت بالای سنسور و خروجی ها دارای آپشن های مفید و ضروری مانند هشدار دهندهای از راه دور باشد و درنهایت قطعات یدکی و سنسورهای با قیمت مناسب و در دسترس داشته باشد.

آپشن های غیر ضروری را درنیابید!

امروزه ماشین جوجه کشی های مجهز به امکانات الکترونیک و تقریبا شبیه به رایانه شده اند. نمایشگرهای مختلف، انتخاب پرنده، دستیار صوتی، روز شمارو ارتباط با موبایل، جی اس ام جوجه کشی و اپلیکیشن جوجه کشی، صفحه هایLED و ... همه از امکانات دستگاه های حال حاضر هستند که می توانید با توجه به نیاز خودتان هرکدام از آنها را داشته باشید. ولی فراموش نکنید داشتن هر یک از این امکانات ممکن است هزینه های اضافی خرید دستگاه جوجه کشی، نگهداری و تعمیرات را نیز برای شما درپی داشته باشد. بنابراین زیاد به این گونه امکانات دل نبندید و پولتان را صرف کیفیت قطعات اصلی ماشین جوجه کشی و درنهایت آپشن های کارآمد و ضروری  کنید.

آپشن ضروری چیست ؟

بعضی از آپشن ها شاید تا چند وقت دیگر آپشن به حساب نیایند و تبدیل به یک ضرورت شوند و عملا بدون این آپشن ها روند کار غیر ممکن و یا ریسک کار بالا می رود. مانند جی اس ام جوجه کشی که امکان هدایت ماشین جوجه کشی و دریافت هشدارهای لازم رو از هر جای دنیا بدون نیاز به اینترنت به کاربر ماشین جوجه کشی میدهد و تاثیر زیادی بر حفظ سرمایه دارد.

خارجی یا داخلی بخریم؟

با توجه به حضور گسترده برندهای خارجی در بازار دستگاه جوجه کشی ایران، این پرسش پیش می آید که داخلی بخریم یا دستگاه جوجه کشی خارجی ؟ در بازار ایران برندهای داخلی هم که چیزی از ماشین جوجه کشی خارجی ها  کم ندارند دیده می شوند. حتی ممکن است امکانات جانبی و غیرضروری آنها از انواع خارجی اش بیشتر هم باشد، اما به کیفیت قطعات اصلی توجه کنید تا چیزی از خارجی ها کم نداشته باشند. به این فکر غلط دامن نزنید که همیشه خارجی ها بهتر از داخلی ها هستند. این در حالی است که نمی توان از توصیه به برندهای داخلی که برخی در آنها گذشته درخشانی داشته و هنوز نام نیک خود را یدک می کشند، چشم پوشی کرد که ارتقای ظاهر و کیفیت را جدی تر بگیرند.

به خدمات پس از فروش و گارانتی توجه کنید

آخرین مرحله انتخاب دستگاه جوجه کشی شما مربوط به خدمات پس از فروش و گارانتی ارائه شده است. البته به یاد داشته باشید که مهم ترین گارانتی دستگاه های جوجه کشی مربوط به سیستم کنترل و سنسورهای دما و رطوبت ماشین جوجه کشی می باشد. و هنگام خرید دستگاه جوجه کشی های دیجیتال باید به گارانتی قطعات الکترونیک آن نیز توجه داشته باشید و از خدمات پس از فروش برند مورد نظر تان کاملا و بصراحت و بدون خجالت و حرف خود را بلعیدن مطمئن شوید. این دقیقا همان پاشنه آشیلی است که برخی خریداران از آن ضربه می خورند، چون برای خرید دستگاه جوجه کشی ارزان راهی بازارهای فرعی یا فروشگاه های غیرمجاز می شوند که به عنوان مثال می توان به ماشین های جوجه کشی که به صورت دستی در کارگاه های بی نام و نشان تولید شده اشاره کرد.

شتر مرغ­ها پاهای درازی دارند و این بدان معنی است که مشکلات مربوط به رشد و نمو استخوان در این پرنده شایع می­باشد. چرخش تیبوتارس به پیچ خوردن پا در ناحیه بالای مفصل خرگوشی و برگشتگی انگشتان پا به سمت بیرون اطلاق می­شود (شکل 8-8). مشکل اساسی، پیچ خوردن انتهای دیستال استخوان ساق پا (تیبوتارس) در ناحیه نزدیک به مفصل خرگوشی می­باشد (شکل 9-8). غالباً پرنده بر مشکل ایستادن غلبه می­کند و پیچ خوردگی با قرار گرفتن دو پا در وضعیت خلاف جهت هم به نهایت خود می­رسد هر چند در اینگونه موارد ممکن است استخوان هنوز به طور کامل پیچ نخورده باشد.

بسیاری از موارد چرخش در 21-14 روز اول بعد از بیرون آمدن از دستگاه جوجه کشی دیده می ­شوند، اگر چه این شکل می­ تواند در پرندگان مسن­تر نیز بخصوص در شرایط ازدحام پرندگان ایجاد گردد. میزان وقوع چرخش تیبوتارس می ­تواند 10-55% جمعیت جوجه­ ها باشد. هرچند ممکن است در برخی موارد اصلاً مشاهده نشود و یا در پای راست جوجه شتر مرغ دلایل بروز این عارضه بسیار شایع­تر است. شرایط جوجه کشی، تغذیه و ژنتیک به عنوان دلایل عمده این عارضه معرفی شده­اند. اما احتمالاً ضربه هم دلیل دیگری برای این مشکل می­ باشد. صفحات رشد بزرگ، نرم و غضروفی در استخوان­ های ساق به راحتی آسیب پذیرند و این باعث سرعت­ های رشد متفاوت در قسمت­ های مختلف استخوان می ­شود که با گذشت زمان استخوان بد شکل شده و سبب می­ شود پاها دقیقاً در قسمت بالای مفصل هوک به سمت بیرون پیچ بخورند.

آسیب می ­تواند در حین بیرون آمدن از تخم یا در طول چند روز اول زندگی رخ دهد. موارد چرخش که در مراحل بعدی اتفاق می­افتند، بیشتر در شرایط ازدحام جمعیتی و زمانی که پرندگان به واسطه زمین خوردن یا برخورد با حصارها آسیب می­بینند، رخ می­دهد. احتمال بهبود در پرنده مبتلا به چرخش پا ضعیف می ­باشد. موارد شدید بیماری مانع ایستادن راحت پرنده شده و در نتیجه تغذیه پرنده و آسایش و رفاه آن را به هم می­زند. تا به حال هیچ گونه درمان مؤثری برای پیچ خوردگی پاها وجود نداشته است و توصیه می­شود که به خاطر راحت شدن پرنده آن را از گله حذف کرد. حتی اگر پرنده زنده بماند سرعت رشد آن آنقدر پایین است که حتی برای کشتار هم مناسب نخواهد بود و صد البته به منظور پرنده مولد هم نمی­توان از آن استفاده کرد.

همان طور که از بزرگترین پرنده انتظار می رود شتر مرغ تخم را در میان پرندگان موجود در دنیا می گذارد. اگر چه تصور می شود که بزرگترین پرنده بایستی بزرگترین تخم را تولید کند لیکن تخم شتر مرغ کوچکترین تخم نسبت به وزن شتر مرغ بالغ می باشد و تنها 5/11 درصد وزن بدن شتر مرغ می باشد. تخم شتر مرغ 25 برابر وزن متوسط تخم ماکیان اهلی (حدود 60 گرم) است. به طور متوسط تخم شترمرغ 19-177 سانتی متر طول و 15-14 سانتی متر عرض داشته و 1900-1100 گرم وزن دارد.

تخم شترمرغ نقش محوری در توسعه مزارع پرورش شترمرغ دارد. توانایی شترمرغ ماده در تولید تخم نطفه دار جهت تولید جوجه های سالم باعث توسعه جمعیت شتر مرغ در مزارع پرورشی می شود. به طور متوسط طول مدت جوجه کشی تخم شتر مرغ در دستگاه جوجه کشی  42  روز می باشد.

تخم شتر مرغ از قسمت های زیر تشکیل شده است:

1-    نطفه یا صفحه زاینده: تنها عضو زنده تخم می باشد و بر روی زرده قرار گرفته است.

2-    زرده: نقش آن فراهم کردن مواد غذایی لازم برای استفاده جنین در مراحل مختلف رشد و نمو می باشد.

3-    آلبومین سا سفیده: پوشش آبکی اطراف جنین در حال رشد را تشکیل می دهد و مانع از خشک شدن جنین می شود. سفیده خواص ضد میکروبی دارد و از سه لایه تشکیل شده است.

الف) سفیده رقیق

ب) سفیده غلیظ

ج)سفیده رقیق داخلی

4- شالاز یا زرده بند: در وسط تخم و در هر دو طرف زرده، دو قسمت مارپیچی شکل از جنس سفیده غلیظ به نام شالاز یا زرد بند وجود دارد. شالاز، زرده را در وسط تخم نگه می دارد و مانع از حرکت زرده به سمت پوسته آهکی و چسبیدن به آن و در نتیجه از بین رفتن نطفه یا جسم رویان می شود.

پوسته تخم شترمرغ

پوسته از سه قسمت تشکیل شده است: غشاها، پوسته آهکی، کوتیکول

رنگ پوسته اهکی تخم بین سفیده و زرد مایل به سفید متفاوت بوده و شبیه ظروف پینی براق است که از خلل و فرج پوشیده شده است. پوسته تخم شتر مرغ تمامی عناصر در پوسته تخم مرغ را دارا می باشد و 2 تا 3 میلی متر قطر داشته  و از استحکام بالایی برخوردار است. به طوری که یک انسان می تواند بر روی آن بایستند بدون انکه به پوسته آسیبی برسد.

قطر معمولا تفاوت هایی را نشان می دهد و حداقل آن 65/1 میلیمتر بوده و با افزایش اندازه تخم ها قطر پوسته افزایش می یابد و سنگین تر می شود. وظیفه پوسته تخم عبارت است از : حفاظت محتویات از ضربات مکانیکی، ایجاد سد فیزیکی پوسته تخم چلوگیری از نفوذ عوامل میکروبی به محتویات تخم و ایجاد غشاء واسطه که میزان عبور آب، اکسیژن و دی اکسید کربن به داخل و خارج تخم را تعیین می کند. هر چند پوسته از خارج بسیار محکم تر و متراکم است اما شکستن آن از داخل آسان می باشد که امکان خروج را هنگام تفریح تسهیل می کند. دو غشا پوسته، آلبومین را نگه می دارند. لایه خارجی ضخیم تر بوده و منافذ بیشتری نسبت به لایه داخلی دارد. با تبخیر آب و جایگزینی هوا بین این دو لایه اتاق هوایی تشکیل می گردد.

عملیات رفع مشکل

بعد از جوجه کشی اگر تعداد قابل توجه ای از تخم ها هچ نشدند، توسل به عملیات رفع اشکال بسیار مهم است. این عملیات به پرورش دهنده پاسخ می دهد: مشکل از کجاست؟ بنابراین ضرورت دارد پس از پایان هر دوره جوجه کشی ترجیحاً تمامی تخم های هچ نشده و در غیر این صورت تعدادی از تخم های هچ نشده را معمولاً 3 سبد از هر گاری (یک سبد از بالا، یک سبد از وسط و یک سبد از پایین ) جدا کرده و توسط مسئول جوجه کشی یا کارشناسی خبره شکسته و دلایل عدم تبدیل آن ها به جوجه مشخص و ثبت شود تا هر شکل ممکن در جوجه کشی های بعدی مشکل برطرف گردد.

یک جوجه کشی موفق بستگی به عواملی دارد که علت تعدادی از آنها را باید در سالن های پرورش جستجو نمود. سن گله، نژاد، مدیریت واحد از نقطه نظر تغذیه بهداشت و جمع آوری و درجه بندی تخم ها، از جمله ی این عوامل می باشند. در یک جوجه کشی استاندارد و موفق میزان هچ (جوجه درآوری)، در حد 85 درصد مورد انتظار است.

این فرم می تواند به عنوان ثبت وضعیت جوجه کشی مورد استفاده قرار گرفته و متعاقباً جهت پیدا کردن نابسامانی موجود در واحد و رفع مشکل، مورد بهره برداری قرار گیرد. در واقع پس از پایان عملیات جوجه کشی تمامی تخم هایی که به جوجه تبدیل نشده اند (و اگر این کار مشکل باشد، حداقل 10 درصد از تخم ها از طبقات مختلف برداشته شده) یکی یکی شکسته شده و براساس عناوین ستون های فرم ارزیابی جوجه کشی ثبت وضعیت و این اطلاعات مورد بررسی کارشناسی قرار می گیرد.

پس از شکستن تخم های هچ نشده

1-    اگر کوچک ترین اثری از نطفه درون تخم ملاحظه نشد، به عنوان تخم بدون نطفه در ستون اول علامت(-) زده می شود.

2-    اگر لکه ای کوچک و بعضا با مقداری مویرگ خونی مشاهده شد به عنوان تخم نطفه دار در ستون دوم علامت زده می شود.

3-    چنانچه در وسط مویرگ ها جنینی کوچک عموما به رنگ صورتی مشاهده شد (در چنین حالتی سر جنین و چشمان او کاملا مشخص است) در ستون سوم به عنوان جنین کوچک علامت گذاری می شود.

4-    اگر جنینی مشاهده شود که در ان سر، بدن، چشم، منقار، بال ها و پاها کاملا مشخص باشند به عنوان جنین بزرگ علامت زده می شود.

5-    چنانچه جوجه ای مشاهده شود که علاوه بر تکامل قسمت های مختلف بدن پر های آن به صورت کرک های تازه رشد یافته مشهود باشد (در این حالت کیسه ی زرده فضای قابل توجه ای از تخم را در جلوی شکم جوجه اشغال کرده) در ستون جوجه ی بزرگ ثبت می شود.

6-     چنانچه جوجه ای مشاهده شود که برخلاف حالت های قبلی چرخیده و سر آن در قسمت پهن تخم قرار گرفته باشد و مایعات داخلی تخم بسیار کم باشد، به عنوان جوجه ی مرده تلقی شده و در ستون ششم علامت گذاری می شود. (گاهی اوقات در چنین وضعیتی جوجه، پوسته ی تخم را سوراخ هم نموده است ولی در نهایت تلف شده است).

7-    معمولا در ستون هفتم علامت گذاری نشده بلکه تمامی جوجه های زنده که از تخم خارج شده اند، شمارش و جمع آن ها در سلول پایین ستون هفتم به عنوان جوجه زنده ثبت می شود.

در پایان تکمیل فرم ارزیابی جوجه کشی علامت ها که عموما به صورت واحد های شش تایی درج شده شمارش و جمع شده و در سلول های پایین فرم به صورت عدد ثبت شده و به کمک، یک تناسب ریاضی، درصد آنها نیز مشخص خواهد شد.

دلایل یک جوجه کشی ناموفق و یا به عبارتی دیگر تفسیر اطلاعات (به عنوان مثال مانند فرم فوق الذکر) نیاز به تجربه تبحر و اطلاعات کارشناسی دارد. در ادامه اشاراتی به علت های احتمالی آن می نماییم. دلیل زیاد بودن تخم ها در ستون های اول تا ششم می تواند به قرار زیر باشد :

ستون یک:

1-    کافی نبودن تعداد پرنده ی نر بالغ در گله کبک های مولد

2-    عقیم بودن یا به بلوغ نرسیدن احتمالی نر ها

3-    گرمای زیاد محیط پرورش

4-    سرمای زیاد محیط پرورش

5-    پیر بودن پرندگان نر

6-     کمبود های ویژه در خوراک گله کبک های مولد

7-    بیماری احتمالی نرها

8-    غیر اصولی بودن مدیریت و امکانات پرورش

9-    مصرف برخی داروها، حشره کش ها ومواد شیمیایی

10-  کمبود نور (شدت نور یا ساعات روشنایی)

ستون دوم:

1-    بیماری گله از نوع نارسایی ژنتیکی

2-    نگه داری در انبار و کهنه شدن تخم

3-    پوسته ی بسیار سفت و کلفت (که تنفس جنین را محدود کند).

4-    کمبود ویتامین به ویژه ویتامین های گروه B

5-    نقص گندزدایی (ضدعفونی ) و نفوذ میکروب به داخل تخم

ستون سوم:

1-    انبار کردن تخم برای مدت طولانی و یا حرارت نامناسب

2-    حرارت بالا یا پایین در ابتدای جوجه کشی

3-    آسیب های ضربه ای در زمان حمل و نقل تخم

4-    دمای زیاد آبی که برای شستشوی تخم ها استفاده می شود.

ستون چهارم:

1-    تمامی موارد ذکر شده در زیر ستون سوم

2-    کمبود تهویه با پوسته ی ضخیم

3-    چرخش ناکافی

4-    کمبود ویتامینی مانند ویتامین E

ستون پنجم:

1-    حرارت رطوبت و چرخش ناکافی

2-    نقص در تهویه

3-    کمبود اکسیژن در محیط

4-    کمبود های تغذیه ای

5-    پیر بودن گله ی کبک های مولد

ستون ششم:

1-    نقص در سیستم تهویه دستگاه جوجه کشی

2-    نقص در سیستم تهویه سالن جوجه کشی

3-    کمبود اکسیژن محیط (محل جوجه کشی در ارتفاعات باشد).

4-    وجود عوامل مصرف کننده ی اکسیژن (مانند بخار های شعله دار) در سالن جوجه کشی

5-    کمبود های تغذیه ای به ویژه ویتامین (مشخصا اسید فولیک)