96/1/26
12:57 ع
مدیریت تولید تخم مرغ می تواند قابلیت زنده ماندن جنین را تغییر دهد. قبل از همه، زیادی مصرف غذا در هنگام بلوغ مانع از توسعه طبیعی مکانیسم های کنترلی تعداد فولیکول های زرد بزرگ می شود و در نتیجه فولیکول های کوچک و توسعه نیافته (میلیمتر 1>) در سطح تخمدان قادرند، به پیام هورمون لوتئین کننده از طریق تولید استروژن، پاسخ دهند. بنابراین زیادی مصرف غذا به وسیله تولید جنین های ضعیف می تواند قابلیت زنده ماندن جنسن را کاهش دهد. همچنین باعث تغییر در سیکل طبیعی تغییرات غلظت هورمون های لوتئین کننده (LH) و تحریک کننده فولیکول (FSH) می شود و در نتیجه تخمک بعد از باروری قابلیت بسیاری کمی برای رشد و نمو دارد.
وزن بالای مرغ های مادر، میزان باروری و تولید تخم مرغ های بارور را کاهش می دهد. کاهش تولید جوجه که ناشی از کاهش تولید تخم مرغ، کاهش باروری، کاهش جوجه در آوری تخم مرغ های باروز و در نهایت کاهش قابلیت زنده ماندن جنین در دستگاه جوجه کشی است، می تواند نتیجه تغذیه بیش از اندازه مرغ های مادر باشد. مجرای تخم در مرغ ها، میزبان اسپرم خروس ها است که به طور طبیعی در لوله های ذخیره اسپرم موجود درد دیواره مجرای تخم، ذخیره می شوند. مدت بارور شدن تخم مرغ ها (به وسیله تعیین باروری در تخم مرغ های متوالی) در شرایط تغذیه بیش از حد کاهش می یابد. ما دریافتیم که قابلیت زنده ماندن اسپرم در برخی سویه هاو در هنگام زیادی مصرف غذا، کاهش می یابد،اما اینکه چطور زنده ماندن اسپرم تحت تاثیر قرار می گیرد و یا آنها جنین های ضعیف تری تولید می کنند، به درستی روشن نیست. استفاده از حداقل دو هفته تغذیه اختیاری بین هفته های 23 و 31، باروری و جوجه در آوری را کاهش داد. سویه پرنده ممکن است یک مورد کلیدی باشد، زیرا باروری بعضی سویه ها تقریباً به هیچ عنوان تحت تاثیر زیادی مصرف غذا قرار نمی گیرد.
96/1/24
1:26 ع
توجه به استفاده از دان
جوجه ها، نیمچه ها و بوقلمون های مولد برای رشد و تولید و هر گونه فعالیت دیگر، نیاز به مواد غذایی دارند. که عموماً باید شامل ترکیبات اصلی و مهمی برای حیات تمامی اعضاء زنده باشد. این مواد عبارت است از: پروتئین ها، هیدرات کربن ( یا قند ها)، چربی ها، مواد معدنی، ویتامین ها و آب.
این ترکیبات مغذی به طور طبیعی در مواد غذایی مختلفی موجود بوده و همه با هم رژیم غذایی حیوان را ساخته و در خلال عمل هضم آزاد می شوند.
متخصصین تغذیه، مقدار این ترکیبات را در مواد غذایی مختلف مشخص نموده و حد مجاز مصرف آنها را در مراحل مختلف زندگی حیوان معرفی می نمایند. با در اختیار داشتن اطلاعات فوق و آگاهی از قیمت های بازار و همچنین بهره گیری از جیره نویسی مدرن، می توان نسبت به توازن رژیم غذایی اقدام نموده و خوراکی که از نظر فنی و صرفه ی اقتصادی بهترین باشد تهیه نمود.
در شرایطی که پرورش دهنده خوراک بوقلمون های خود را به صورت آماده خریداری می نماید، ضروری است موارد زیر را بداند:
1- پروتئین خام: محتویات پروتئینی یک خوراک هیچ گاه نشانگر واقعی کیفیت و ارزش غذایی مطلق آن نیست. پروتئین ها مواد آلی بسیار پیچیده است که از به هم پیوستن تعداد بسیار زیادی از واحد هایی بنام اسید های آمینه های مختلف، تشکیل شده است. تعدادی از این واحد ها بنام اسید های آمینه ضروری، باید حتماً در رژیم غذایی بوقلمون ها وجود داشته باشند. زیرا پرندگان قادر به ساختن آنها نیستند. بنابر این کمبود اسید های آمینه ی ضروری (به ویژه لایزین و متیونین) می تواند دلیل افت تولید باشد. بالانس معقول و اصولی اسید های آمینه ضروری، استفاده و بکار گیری از بقیه ی اسید های آمینه نیز کاهش پیدا می کند.
2- ترکیبات فاقد ازت: شامل هیدراتهای کربن که منابع اصلی تولید انرژی جیره است، می باشد. تعدادی از هیدراتهای کربن نامحلول در آب (مانند سلولز، لیگنین و غیره) تشکیل دهنده ی فیبر خام جیره بوده و برای بوقلمون فاقد ارزش غذایی واقعی است.
3- چربی های خام: چربی هم یکی ار منابع تولید انرژی است. این ماده باید با بهترین کیفیت به دان بوقلمون اضافه شود، در غیر این صورت ممکن است باعث خراب شدن جیره گردد.
4- خاکستر: همان مواد معدنی است. مهمترین آنها 13 ماده است که به صورت طبیعی در تمامی سلول های حیوانی وجود دارد. یکی از آنها کلسیم است که به صورت کربنات وجود داشته و اهمیت بسیار دارد. لازم به ذکر است که کلسیم همان ماده تشکیل دهنده ی پوسته ی تخم بوقلمون است بنابر این باید به اندازه ی کافی در جیره ی بوقلمون ها تخم گذار وجود داشته باشد. در صورت کمبود این ماده در دان، به طور طبیعی از استخوان های بوقلمون برای ساختن پوسته ی تخم بوقلمون جا بجا می شود در این صورت استخوان های حیوان به لحاظ کمبود کلسیم شکننده خواهد شد.
5- ویتامین ها: تعداد ویتامین ها نیز زیاد است ولی وجود حداقل 13 نوع از آنها در جیره ی بوقلمون ضروری است. از مهمترین آنها ویتامین های محلول در چربی A، B،E و گروه ویتامین های B و C را می توان نام برد.
تهیه دان مرغوب از کارخانه های مدرن و افراد متخصص
خوراک خوب یعنی خوراکی که ضمن داشتن ارزانترین قیمت ممکن، دارای کیفیتی مطلوب باشد. به گونه ای که با مصرف آن بهترین تولید نتیجه شود. پرورش دهنده ی بوقلمون می تواند دان آماده یا مواد خام و مواد تکمیل کننده را خریداری نماید. در مورد اول، نیاز به افزودن هیچ چیز دیگری نیست. ولی وقتی مواد خام خریداری می نماید باید آنها را با نسبت های مختلف بر اساس فرمول پیشنهادی خرد و مخلوط نماید. معمولاً مواد لازم و اصلی برای ساختن دان: دانه ی ذرت، سویا، سبوس، کربنات کلسیم و ... می باشد.
دان بوقلمون به صورت آماده باید به وسیله ی برگه ای که نام و مشخصات و مقصد آنرا مشخص کرده باشد همراهی شود. روی این برگه ترکیبات دان براساس مقدار (از بیشترین مقدار تا کمترین مقدار) نوشته شده است. همچنین تاریخ انجام آنالیز آزمایشگاهی و در صد پروتئین خام، چربی خام، فیبر خام، خاکستر، مواد فاقد ازت تماماً براساس درصد در ماده ی خشک، نیز آورده است.
مقدار آب، مواد معدنی و ویتامین ها و همچنین مورد استفاده دان، (برای بوقلمون تخم گذار یا نیمچه یا ...) اطلاعات برگه ی همراه تکمیل می کند.
چهار فاکتور زیر خصوصیات کلی و مهم یک خوراک را معرفی می کند:
1- مقدار انرژی: در شرایط طبیعی یک بوقلمون تخم گذار تا حد رفع نیاز انرژی خود خوراک مصرف می کند،لذا هر چقدر انرژی دان بیشتر باشد مصرف آن در روز کاهش می یابد.
2- رابطه ی مواد مغذی و انرژی: لازم است پرورش دهنده ی بوقلمون رابطه ی منطقی بین پروتئین (اسید های آمینه ) ویتامین ها، مواد معدنی و انرژی یک جیره را شناخته تا بتواند تمامی نیاز بوقلمون ها را بر طرف نماید.
3- شکل و فرم دان: دان بوقلمون مطلوب برای نیمچه ها و بوقلمون های تخم گذار به صورت خرد شده است. فرم دانه ای یا پلت شده در ابتدا با مصرف زیاد همراه است ولی در ادامه مصرف آن کم شده و غیر اقتصادی می شود و در نتیجه هزینه ی تولید بالا می رود.
4- اشتها: بوقلمون ها حس چشایی ندارند. بنابراین بعضی از مود غذایی را بدلیل اندازه و قطر بر دیگری ترجیح می دهند. قطعات دان مخلوط شده باید یکنواخت باشد. نه خیلی ریز و نه خیلی درشت. بوقلمون ها طبیعتاً دان خوار است، بعضی ها این پرنده را گیاه خوار می دانند چون توانایی بسیار خوبی در مصرف و هضم فیبر و علوفه دارد. این پرنده در ابتدا تمایل به پیدا کردن دانه های بزرگتر دارد. اگر خوراک به صورت آردی کامل باشد به زحمت آنرا مصرف می کند.
96/1/23
1:8 ع
شایع ترین بیماریهای کبک
کوکسیدیوز
عامل بیماری یک انگل تک سلولی است که نسبت به بسیاری از ضد عفونی کننده ها مقاوم است. این بیماری شایع ترین علت مرگ و میر جوجه ها در هفته ای اول زندگی است. از علل بروز این بیماری در گله های پرورش کبک رطوبت زیاد بستر را میتوان برشمرد. برای مقابله با بیماری افزایش تهویه یا افزایش قطر بستر و تشخیص سریع و به هنگام بیماری بسیار مهم است.
انگل کوکسیدیوز در کبک بیشتر روده کور و باریک پرنده را مورد حمله قرار می دهد. بعد از ابتلا کبک به انکل معمولا اولین علامت اسهل است. اسهال پرنده ممکن است حاوی خون و یا لخته های خونی نیز باشد. بعد از اسهال شدن پرنده, کم آبی بدن، ژولیدگی پرها، کم خونی، بی حالی و ضعف نمایان می شود.
برای پیشگیری از کوکسیدیوز در گله علاوه بر رعایت اصول بهداشتی استفاده از داروهای ضد کوکسیدیوز نیز توصیه شده است که با مشورت دامپزشک می توان در جیره غذایی کبک استفاده نمود.
مایکوپلاسما
مایکوپلاسما عامل بروز یک بیماری تنفسی است که توانایی انتقال از طریق تخم را دارد. چنانچه گله مولد به این بیماری مبتلا شود سبب تلفات بالا در جوجه های حاصل می شود و می بایست گله مولد را حذف نمود. داروی تایلوزین تا حدودی میزان مرگ و میر را کاهش می دهد.
نیوکاسل
بیماری نیوکاسل بیماری ویروسی است که معمولاً در فصول سرد سال دیده می شود. تجهیزات سالن، کامیون های حمل کود و دان، پرندگان کشتاری، قفس، خوراک آلوده می توانند مهم ترین انتقال دهنده های ویروس نیوکاسل باشند.
نیوکاسل معمولا سه نوع علامت گوارشی، تنفسی و عصبی دارد. نوع گوارشی نیوکاسل همراه با اسهال سبز رنگ است. نوع تنفسی بیماری نیوکاسل، تنفس بیماری نیوکاسل، تنفس با دهان باز انجام می شود. نوع عصبی بیماری نیوکاسل، کج شدن و لرزش سر و گردن را به همراه دارد.
از ورود پرندگانی مانند گنجشک، کبوتر و مرغ که می توانند حامل ویروس نیوکاسل باشند به مجموعه خود خودداری کنید.
جوجه های کبک بیشترین حسایت به بیماری ها را دارند. علایم بیماری در جوجه هایی که به شکل تنفسی به ویروس نیوکاسل آلوده شده اند عبارت اند از : خس خس کردن، سرفه، عطسه و ناله. در این حالت جوجه ها خیلی کم اشتها می شوند ولی آب زیادی مصرف می کنند.
در صورت شدید بودن بیماری به مرور علائم عصبی دیده می شود. علائم عصبی نیوکاسل در کبک عبارت اند از : لرزش سر و گردن, عقب رفتن، فشا ردادن نوک به زمین در حالت خوابیده و یا ایستاده، پیچش گردن و دور خود چرخیدن و افتادن.
درمان بیماری نیوکاسل پر هزینه و اغلب غیر ممکن است و معمولاً باعث تلفات زیاد در گله می شود. اکثر ضد عفونی کننده ها و حرارت و نور آفتاب ویروس نیوکاسل را غیر فعال می کنند.
بهترین و مطمئن ترین روش پیشگیری از نیوکاسل استفاده از واکسن است. واکسن نیوکاسل در چند نوبت به صورت قطره چشمی، آشامیدنی، اسپری و عضلانی استفاده می شود که برای زمان استفاده و نوع روش مصرف باید با دامپزشکان منطقه مشورت کرد.
امروزه برای جلوگیری از بروز بیماری ویروسی نیوکاسل از دو نوع واکسن B1 و لاسوتا در مراکز پرورش کبک استفاده می شود. واکسن B1 در سن یک هفتگی از طریق آب آشامیدنی خورانده می شود. واکسن لاسوتا در سن 30 روزگی داده می شود و پس از آن نیز به صورت ماهیانه تکرار می شود.
آسیت
در زمانی که بدن کبک با کمبود اکسیژن مواجه می شود علائم آسیت دیده می شود. در زمان بروز آسیت، قلب بزرگ شده و جریان خون در ریه ها زیاد می شود. از علائم آسیت، جمع شدن خون و آب در حفره شکمی و بزرگ شدن شکم است. درمان آسیت کاری دشوار و پر هزینه است و در برخی موارد امکان پذیر نیست. بهترین روش پیشگیری از آسیت تامین اکسیژن کافی برای گله از طریق سیستم تهویه مدیریت تغذیه است.
تیفوئید
عامل بیماری سالمونلاگالیناروم است. آلودگی آب و خوراک مهم ترین را شیوع این بیماری در گله کبک است. این بیماری بیشتر در پرندگان بالغ و در برخی موارد در جوجه های بیش از سک ماه سن دیده می شود. علائم بالینی تیفوئید عبارت اند از : تب شدید، تشنگی فراوان، بی حالی, بی اشتهایی و اسهال سفید مایل به خاکستری بارگه سبز رنگ
در کالبد شکایی، کبد نرم، بزرگ و پر خون و کیسه صفرا بزرگ است. طحال هم بزرگ می شود. بر روی کبد خال های کوچک و سفید دیده می شود.
رعایت شرایط بهداشتی و قرنطینه ای مهم ترین راه پیشگیری از بیماری است. برای درمان بیماری با تشخیص دامپزشک و آزمایشگاه معمولاً از ترکیبات فورازولیدن، کلرامفنیکل و تتراسایکلین استفاده می شود.
بیماری مزمن دستگاه تنفسی(CRD)
باکتری عامل ایجاد کننده بیماری در سلولهای پوششی مخاط بینی و نای پرنده جایگزین شده و سپس به شش ها و کیسه های هوایی پرنده نفوذ کرده و باعث بیماری دستگاه تنفسی می شود.
عواملی از قبیل تهویه نامناسب، وجود گرد و غبار در سالن و تراکم زیاد پرنده در واحد سطح نیز سبب افزایش شدت بیماری می شود. این بیماری به راحتی از طریق تخم به جوجه منتقل می شود.
علائم اولیه بیماری عبارت اند از : عطسه، سرفه های مرطوب، گرفتگی بینی و تنفس با دهان باز. سپس سبب تورم یک یا هر دو چشم می شود که به تدریج چرکی شده و بر سینوس های پرنده اثر می گذارد. برای تشخیص دقیق بیماری باید نمونه ای به آزمایشگاه ارسال شود.
کوریزای عفونی (کله بادی)
بیماری کوریزا بیشتر در پاییز و زمستان دیده می شود. دوره بیماری حدود 14-6 روز است. در صورتی که با سایر بیماری های تنفسی همراه شود معمولاً تلفات زیادی به جا خواهد گذاشت.
در این بیماری مجاری بینی و سینوس ها درگیر می شوند و ترشحات سروزی و موکوسی در اطراف بینی جمع می شود و گاهی ترشحات به قدری زیاد است که به صورت دلمه زرد رنگ در اطراف بینی جمع می شود. در برخی مواقع مانع ورود هوا به ریه می شود. پرنده برای رفع این مشکل مرتباً منقار خود را با انگشتان پا می خاراند و سر را تکان می دهد.
تورم صورت وچشم گاهی در یک طرف و گاهی در هر دو طرف دیده می شود. عفونت گاهی وارد دستگاه تنفسی شده و باعث ایجاد صدای خس خس می شود.
در موقع بروز بیماری علاوه بر معالجه و رعایت اصول بهداشتی باید از گله مراقبت ویژه به عمل آورد. می توان با تهویه مناسب و ایجاد محیط تمیز و آرام، سیر بیماری را کوتاهتر کرد.
آنفولانزا (طاعون مرغی)
عامل بیماری آنفولانزا نوعی ویروس است که از طریق ترشحات و مدفوع پرنده آلوده به سرعت در محیط منتشر می شود. از علائم عمومی آنفولانزا در کبک، کم تحرکی، افسردگی، بی اشتهایی، لاغری و کاهش تخم گذاری است. در حالت شدید بیماری علائمی از قبیل سرفه، عطسه، افزایش ترشح اشک، پرهای ژولیده و خشن، تورم سر و صورت، اختلال در اعصاب و اسهال دیده می شود.
در حال حاضر هیچ درمانی اختصاصی و کاربردی برای آنفولانزای پرندگان وجود نداد. بهترین روش پیشگیری از آنفولانزا، فراهم کردن شرایط قرنطینه ای دقیق است.
اسهال سفید جوجه ها (پولوروم)
عامل بیماری میکروبی بنام سالمونلا پولوروم است که از راه دستگاه گوارش وارد بدن پرنده می شود. عامل بیماری به راحتی از مولدان تخم گذار به جوجه منتقل می شود.
علائم اسهال سفید عبارت اند از : کسالت، بی حالی، نفس نفس زدن، ژولیدگی پرها و اسهال سفید رنگی که همراه رگه های سبز در اطراف مقعد جوجه سبب چسبندگی کرک ها و پرهای ریز می شود.
رعایت اصول بهداشتی سالن پرورش، سالن مولدان و دستگاه جوجه کشی از مهمترین راه های پیشگیری از سالمونلا است درمان بیماری نیز به سختی انجام می شود ولی از لحاظ اقتصادی به صرفه نیست.
96/1/21
12:0 ع
تخم مرغ های نطفه دار ممتاز از گله های مادری که در سلامت کامل به سر می برند حاصل می شود.عواملی چون تراکم بالا و کمبود آب یا غذا سبب بروز استرس در گله شده و کاهش تولید بروزمی کند وتخم های با کیفیت نا مطلوب تولید می شود این عوامل روی جنین های در حال رشد داخل تخم ویا جوجه های حاصل در دوره پرورش تاثیر به سزایی دارد .
کیفیت پوسته تخم تولیدی تحت تاثیر وضعیت سلامت گله قرار دارد و بر میزان جوجه درآوری نیز بی تاثیر نمی باشد.کیفیت تخم ها نیز در خلال زمانی که تولید می شود وقبل از خواباندن در دستگاه جوجه کشی نیز ممکن است دستخوش تغییرات نا خواسته ای شود .
فاصله طولانی بین نوبت های جمع آوری تخم ها سبب افزایش آلودگی پوسته می شود.وجود شکستگی وترک روی پوسته سبب نفوذ آلودگی به درون تخم شده وبه دنبال آن کاهش کیفیت بروز می کند.حمل ونقل نا مناسب تخم ها سبب ایجاد ترک مویی روی پوسته می گردد وبر روی قدرت حیاتی جوجه های حاصل اثر می گذارد.در صورتی که دست پرسنل در هنگام جمع آوری تخم ها آلوده به کود ویا محتویات تخم های شکسته آلوده گردد سبب انتقال آلودگی به تخم های تمیز میشود.در ضمن آلودگی به دلیل عدم شستشو وضدعفونی نمودن وسایل حمل نقل مانند سبد وسینی اتفاق می افتد بعلاوه حمل ونقل تخم ها وانتقال آنها سبب اختلال در ساختمان داخلی تخم شده واز قدرت حیاتی جنین کاسته می شود .
شرایط نگه داری تخم هادر مزرعه یا کارخانه جوجه کشی فاکتور مهمی است که روی کیفیت تخم اثر می گذارد.اطلاعاتی که در مسیر جوجه کشی به مزرعه و بالعکس ارسال می شود تا کیفیت تخم ها بالا رود .
الف)اطلاعاتی که از مزرعه به جوجه کشی ارسال می شود :
1)طریقه شستشو وضد عفونی تخم ها
2)معیار بهداشتی به کار رفته
3)بیماری ها و داروهای تجویز شده
4)شرایط نگه داری تخم ها
5)وضعیت آلودگی گله به سالمونلا
6)وضعیت آلودگی گله به بیماریهای تخم زا
ب)اطلاعاتی که می بایست از جوجه کشی به مزرعه ارسال شود :
1)کیفیت پوسته تخم های خوابانده شده
2)میزان نطفه داری تخم مرغ های ارسالی
3)نتایج مربوط به آزمایش باکتریولوژیکی
4)میزان مرگ ومیر جنینی
5)میزان جوجه درآوری
6)میزان جوجه های با کیفیت پایین یا با عوارض کمبود
96/1/20
12:13 ع
آیا تخم مرغهای حاصل از مادران مسن تر از نظر جوجه درآوری بهترند؟
1. اولین تخم مرغهای تولید شده توسط هر مرغ در ابتدای دوره تولید قاعدتا دارای میزان جوجه آوری پایین تری در مقایسه با پرندگانی که مسن تر هستند، می باشد .
2. در مابقی سنین تخم گذاری پرندگان، در صورتی که تمام شرایط در حد معمول باشد نمی بایست اختلافی در میزان جوجه درآوری مشاهده گردد .
3. البته پرندگان مسن تر، تخم مرغهایی که میزان جوجه درآوری آنها پایین است تولید می نماید که این موضوع معمولا بدلیل کاهش میزان باروری در خروسها می باشد. ضمنا چاقی مرغها و عدم نگهداری اسپرم به اندازه کاقی توسط این پرندگان را نیز نباید از نظر دور داشت.